Terugkeerangst

Merk je angst bij teamleden om weer terug naar de werkplek te moeten? In 5 stappen van zwakte naar kracht!

Nu de regering de corona maatregelen afschaalt komt bij veel mensen de angst op om weer met collega’s op de werkvloer te moeten zijn. Niemand heeft ervaring met de 1,5 meter maatschappij. We gaan het met z’n allen de komende maanden uitvinden door het te ondergaan. De afgelopen weken was er geen besmettingsperspectief bij samen-werken met collega’s omdat je dat veilig online deed. Hoe ga je in je team om met deze angst voor het besmet raken met Covid-19 op de werkvloer? Ik neem je in 5 stappen mee hoe je dit kan omzetten in iets dat jouw team juist sterker maakt.

Foto door cottonbro via Pexels

Een stukje theorie voor we aan de slag gaan. Angst is een fenomeen waarbij lichaam en geest elkaar beïnvloeden. Doordat wij kunnen denken verergeren we het snel. Iedereen kent het gevoel van bang zijn. Je viel laatst bijna van de trap omdat je op nieuwe schoenen te snel naar beneden kwam. Je gleed uit omdat de zool nog glad is, begon al te vallen maar kon nog net de reling beetpakken. Terwijl je zo op de trap staat giert de adrenaline door je lijf, raast je hart en komt een diepe ademhaling. Je voelt je geschrokken en was bang dat je van de trap zou vallen. Allemaal (zeer adequate) lichamelijke reflexen die nodig waren om dreigend ongeluk af te wenden. Wat wij als mens goed kunnen is hier over na gaan denken, ons toekomstige situaties voor te stellen en daar weer over nadenken. Dan voel je angst. “Ik had echt kunnen vallen, en dan is dit nog een trap met brede treden, wat was er gebeurd als de trap steiler was, of als ik was gevallen op de glazen trap midden in het Atrium en iedereen het kon zien?” We noemen dat projecties; huidige ervaringen projecteren op mogelijke toekomstige situaties.
Dit vooraf weten helpt bij het omgaan met ‘terugkeerangst’. Aan angst zitten namelijk altijd reële kanten maar ook irreële. Door met elkaar de reeële kanten te bespreken en ze vast te stellen houd je precies dat over waar je wat mee hebt te doen.

1. Uitspreken
Al hardop noemen dat deze terugkeerangst kan bestaan en dat je het er over wilt hebben geeft teamleden rust. Niet omdat het opeens weg is maar omdat je de ruimte geeft het er over te hebben. Geen roze olifant in de kamer. Ons brein heeft opties nodig, mogelijkheden om om te gaan met waar het niet uitkomt. Horen dat het besproken mag worden zet dat in beweging. Vraag dus aan je teamleden hoe ze zich voelen over binnenkort weer terugkomen naar de werkvloer. Als je merkt dat er behoefte is aan het bespreken hiervan maak dan een een concrete afspraak met wanneer jullie het gaan bespreken. En vraag je teamleden ter voorbereiding daarop alvast op te schrijven waar ze precies angst voor krijgen als ze denken aan het weer gaan werken met collega’s op de werkvloer. Het gaat hier om gevoelens, verwachtingen, meningen.

2. Bespreken
Dan komt het moment dat je het gaat bespreken. Belangrijk is dat elk teamlid gelegenheid krijgt zich te uiten. Maakt niet uit of hij/zij wel of niet beducht is om weer samen te werken op de werkvloer. Het is natuurlijk afhankelijk van je teamgrootte maar je kan iedereen een paar minuten geven te delen hoe hij/zij zich hierover voelt. Schrijf (met elkaar) op welke items genoemd worden en turf hoe vaak ze genoemd worden. Als je nu video-werkbesprekingen houdt kan je in Zoom of Teams het whiteboard gebruiken (vergeet die niet te bewaren!). Maar er zijn ook mooie online tools voor zoals Mentimeter, Miro, Mural, enz. Zo wordt duidelijk wat de groep, het team het meest belangrijk vindt, of beter, waar het het meest beducht voor is. De items met de meeste turfjes zijn het waardevolst en wil je als eerste opgelost krijgen.

3. Afspreken
Tijdens het bespreken zul je afspraken willen maken. Aan de ene kant de praktische afspraken over wie wanneer wat doet en wanneer je de uitkomsten weer met je team bespreekt. Dit is je To do, je Actielijst en ga ik hier niet verder op in. Aan de andere kant maak je afspraken over hoe je straks met elkaar wil omgaan op de werkvloer zodat iedereen zich zo veilig mogelijk voelt. Dit zijn je werkafspraken. Realiteit en betrouwbaarheid zijn hier key: elk van deze afspraken moet haalbaar zijn, moet ieder kunnen waarmaken. Soms moet iets eerst uitgezocht worden, bijvoorbeeld omdat je bij HRM gaat checken of er al iets is over is afgesproken voor de hele organisatie. Zorg er aan het eind van je bespreking voor dat je de Actielijst en de Werkafspraken vast hebt gelegd en deelt met je teamleden. Zo maak je het overzichtelijk en veilig omdat iedereen dezelfde informatie heeft en er anytime naar terug kan grijpen, net als jij.

4. Aanspreken
En dan komt het er op aan: teamleden (en jij) werken met elkaar op de werkvloer. Het gaat goed zolang iedereen de gemaakte werkafspraken nakomt. Maar dan komt toch dat moment dat iemand dat niet doet. Wat dan? Dan spreek je elkaar aan. Dat doe je in de vorm van feedback: benoem wat je zag (het gedrag), wat je daardoor denkt (de indruk) en voelt (het effect), noem de afspraak waarvan je wil dat je collega zich aan houdt en vraag dat ook (het verzoek). Als voorbeeld heb je afgesproken om in de kantoortuin de 1,5 meter strak aan te houden. Twee collega’s staan achter je te praten en een 3e gaat daar netjes ruim langs maar komt op lineaalafstand langs jou. Je vind dat onprettig en het gebeurde nu al 2x achter elkaar dus spreek je hem aan: “Ha Casper, je liep net heel dicht bij mij en we hadden afgesproken dat we 1,5 meter zouden aanhouden. Ik voel me niet fijn als je zo dichtbij komt, daarom vraag ik je of je 1,5 meter wil aanhouden.” Als je in de stap van het Afspreken bent werkt het goed om deze ‘aanspreek stappen’ ook af te spreken. Ze oefenen werkt nog beter.

5. Reflecteren
Vrij snel nadat je weer op de werkvloer bent gaan samen-werken heb je een moment van reflectie nodig. Hier check je met het team hoe het houden aan de gemaakte afspraken gaat, of er al aangesproken is, hoe dat ging, of er werkafspraken gewijzigd of vervallen of juist hele nieuwe gemaakt moeten worden. Leg dat weer vast in je werkafspraken. Deze reflecties doe je eerst wat vaker en regelmatiger maar na een tijd kunnen teamleden ook zelf aangeven dat ze er iets over willen bespreken.

Succes! En heb je het idee dat je dit niet zelf kan? Wil je je aanpak een keer doornemen of oefenen? Of meer weten over een bepaald aspect? Neem vooral contact op! Kijken we samen wat je nodig hebt. Een aanbod dat ik je kan doen samen met collega’s Rijnconsult

Dit is het 1e deel van een serie over samen-werken in tijden van het coronavirus.